6 weetjes over de egel

Egels zijn erg nuttige dieren die tot wel 40 slakken per nacht eten, naast kevers, regenwormen, rupsen en soms zelfs jonge muizen, amfibieën en vogels. Ze kunnen zich ook volledig oprollen dankzij een krachtige spierlaag net onder hun stekels.

1. Leven in het donker

De egel, ook bekend als Erinaceus Europaeus, is een dier dat vooral in de schemering en ’s nachts actief is. Tijdens de donkere uren gaat hij op zoek naar voedsel, waarbij hij soms grote afstanden aflegt; minstens een kilometer per nacht. Egels zijn carnivoren, wat betekent dat ze vlees eten. Egels die overdag worden gezien, verkeren meestal in nood.

2. Hoeveel stekels heeft een egel?

De egel heeft zo’n 7.000 tot 8.000 stekels om zich te beschermen tegen vijanden zoals dassen, vossen, honden en roofvogels. Maar soms zitten die stekels ook in de weg. Tijdens de paring leggen vrouwtjes hun stekels plat.

3. Voedsel en bijvoeren

Het dieet van egels varieert met de seizoenen. In het voorjaar smullen ze vooral van regenwormen, rupsen en kevers, terwijl ze in de zomer en herfst vooral wormen, slakken, mest- en aaskevers eten. Als je een egel in je tuin hebt en hem wilt voeren, geef dan geen koemelk (daar krijgt hij diarree van), maar kleine kattenbrokjes. Voer een egel vooral geen meelwormen. Je hulp is vooral welkom van maart tot december. Vergeet ook niet vers drinkwater neer te zetten.

4. Niet erg sociaal

De egel leeft alleen. Soms delen een paar egels kort een nest, maar dat duurt niet lang. Een groepje egels bestaat uit een moeder met haar jongen. Egels zijn niet echt territoriaal: hun leefgebieden overlappen vaak. De dieren vermijden elkaar doorgaans door op verschillende tijdsstippen op dezelfde plek te komen. Het leefgebied van een mannetje is tot wel vijf keer groter dan dat van een vrouwtje.

5. Winter- en zomerslaap

Tijdens de winterslaap van de egel daalt z’n lichaamstemperatuur van 36 naar en 10 °C, zijn hartslag van 190 naar 20 slagen per minuut en ademt hij eens in de twee tot drie minuten. Dankzij zijn dikke vetlaag kan hij bij vorst overleven. Wanneer hij ontwaakt uit zijn winterslaap, is de egel dun en hongerig, met een gewicht van slechts 350 gram. In het Middellandse Zeegebied houdt de egel bij langdurige droogte in de zomer een soort zomerslaap; hij graaft een hol in het kreupelhout en blijft daar tot de omstandigheden verbeteren.

6. Verkeersslachtoffer

Egelbescherming Nederland is bezorgd over de voortdurende afname van egels in Nederland: in de afgelopen vijftig jaar heeft ons land tachtig procent van de egels verloren en die trend zet door: nu verdwijnt elke tien jaar de helft. Ook het verkeer draagt daaraan bij. In Nederland alleen al worden jaarlijks tussen de 113.000 en 340.000 egels aangereden. Hun verdedigingsstrategie van oprollen beschermt hen helaas niet tegen auto’s. Vooral mannetjes lopen risico: ongeveer 70% van hen wordt slachtoffer van verkeer. Dit komt doordat ze tijdens het paarseizoen lange afstanden afleggen op zoek naar vrouwtjes en daarbij de wegen oversteken.